Oι τραυματισμοί, δυστυχώς είναι αναπόφευκτο κομμάτι του αθλητισμού, ίσως είναι ο μόνος λόγος που μπορεί να κρατήσει έναν δρομέα μακρυά για ένα χρονικό διάστημα από αυτό που αγαπάει και προσπαθεί με τόσο πάθος. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ένα πιθανό τραυματισμό, αυτό που μπορεί να κάνει όμως είναι προσέχει πως να τους αποφεύγει και πως θα τους αντιμετωπίσει όσο πιο γρήγορα μπορεί όταν του συμβούν.

Ποιοι όμως είναι οι συχνότεροι τραυματισμοί που απασχολούν τους αθλητές αποστάσεων; Παρακάτω θα τους αναλύσουμε έναν προς έναν.

1) Φλεγμονή του αχίλλειου τένοντα (τενοντίτιδα)

Είναι ο μεγαλύτερος τένοντας του ανθρώπινου σώματος και συνδέεται με δύο μύες τον γαστροκνήμιο και τον υποκνημίδιο. Η τενοντίτιδα του αχίλλειου είναι αποτέλεσμα υπέρχρησης του τένοντα που εκφράζεται με φλεγμονή και σε μετέπειτα χρόνο δημιουργείται ένα κάλυμμα ουλώδους ιστού το οποίο κάνει τον τένοντα λιγότερο ευλύγιστο σε σύγκριση με πριν.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: πόνος στην περιοχή του τένοντα. Καμιά φορά συνδυάζεται με έναν ήχο σαν τρίξιμο  κατά την κίνηση της  ποδοκνημικής άρθρωσης (τενοντοελυτρίτιδα).

ΑΙΤΙΑ: συνήθως είναι τραυματισμός υπέρχρησης. Μπορεί να προκληθεί  από σφιχτούς και κουρασμένους μύες  οι οποίοι μεταφέρουν επιπλέον βάρος στον τένοντα κατά την διάρκεια του τρεξίματος. Το πιο συχνό αίτιο για τους δρομείς είναι όταν αυξάνεται η προπόνηση απότομα, οπού σε συνδυασμό με απουσία διατάσεων και μη καλής αποθεραπείας – αποκατάστασης μετά από μια δύσκολη προπόνηση οι πιθανότητες τραυματισμού αυξάνονται.Ένας άλλος λόγος είναι τα παπούτσια τα οποία χρησιμοποιούν οι δρομείς, πρέπει να είναι κατάλληλα για τα πόδια τους, καθώς και το έδαφος το οποίο τρέχουν, ώστε να παρέχεται η μέγιστη πρόσφυση για την προστασία του αχίλλειου τένοντα.

ΑΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: βασίζεται στην ανάπαυση μερικών ημερών από τις προπονήσεις, συχνή χρήση πάγου, χρήση υποπτέρνιων  στο καθημερινό περπάτημα, καλές διατάσεις και χρήση αντιφλεγμονώδους αγωγής πάντα με την άδεια του γιατρού.

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ: εάν η αυτοθεραπεία δεν ανταποκρίνεται και ο πόνος συνεχίζεται, τότε χρειάζεται να επισκεφτείτε τον φυσικοθεραπευτή σας για παραπάνω συμβουλές και θεραπεία.

ΠΡΟΛΗΨΗ: η σωστή ενδυνάμωση πάντα αποτελεί μία διαδικασία πρόληψης, στην προκειμένη περίπτωση χρειάζεται ασκήσεις για ενδυνάμωση γαστροκνημίου και υποκνημίδιου μυός. Οι ακροστασίες εκτελούμενες σε μειομετρική ή ισομετρική συστολή είναι μια πολύ καλή άσκηση στην συγκεκριμένη περίπτωση. Οι καλές διατάσεις στους προαναφερθέντες μύες καθώς και σε όλο το σώμα είναι και αυτό στοιχείο πρόληψης. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως τα σωστά παπούτσια για τον δρομέα είναι πολύ βασικό ώστε να προλαμβάνει τέτοιου είδους τραυματισμούς.

2) Σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας

Είναι ένας τραυματισμός που εντοπίζεται στην εξωτερική πλευρά του γόνατος, όπου εκεί βρίσκεται η λαγονοκνημιαία ταινία. Δημιουργείται από την τριβή της λαγονοκνημιαίας ταινίας με τον έξω μηριαίο κόνδυλο, κατά την κάμψη και την έκταση του γόνατος με αποτέλεσμα την φλεγμονή της.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: πόνος στην εξωτερική πλευρά του γόνατος ο οποίος εντοπίζεται κατά την διάρκεια του τρεξίματος και εξαφανίζεται αμέσως μετά. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο οξύς πόνος εμφανίζεται και στο περπάτημα ή στο ανέβασμα σκαλοπατιών.

ΑΙΤΙΑ: λάθος παπούτσια, συνήθως αυτά που έχουν ενίσχυση στην έξω πλευρά της φτέρνας γιατί ωθούν το πόδι να λυγίζει προς τα μέσα. Ανισοσκελία κάτω άκρων, δηλαδή όταν το ένα πόδι είναι μακρύτερο από το άλλο. Τρέξιμο σε ανώμαλο έδαφος, ειδικά όταν αυτό έχει  πολλές κατηφόρες, τρέξιμο σε επιφάνειες με κλίση.

ΑΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: διατάσεις λαγονοκνημιαιάς ταινίας και χρήση πάγου. Στον συγκεκριμένο τραυματισμό η επιστροφή στο τρέξιμο πρέπει να είναι σταδιακή και ομαλή.

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ: εάν δεν περάσει μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα θα πρέπει να επισκεφτείτε τον φυσικοθεραπευτή σας ο οποίος θα πραγματοποιήσει μια αντιφλεγμονώδη θεραπεία με φυσικά μέσα και τεχνικές, καθώς και διάφορες ασκήσεις ενδυνάμωσης για τους μύες που συνδέονται με τον τραυματισμό. Αν και σε αυτή την περίπτωση δεν περάσει ο πόνος είναι πιθανό να χρειαστεί μία ένεση κορτιζόνης κάτω από την ταινία για την επούλωση της φλεγμονής και την εξομάλυνση του πόνου.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: κολύμβηση, τρέξιμο στο νερό, ποδηλασία και γενικώς οτιδήποτε δεν προκαλεί πίεση στην εξωτερική πλευρά του γόνατος.

ΠΡΟΛΗΨΗ: καλές διατάσεις στην περιοχή, ζέσταμα πριν από την έντονη άσκηση, αποφυγή τρεξίματος σε ανώμαλες επιφάνειες και σε στάδια( λόγω πολλών στροφών).

3) Χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας

Χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας ή αλλιώς γνωστή και ως χονδροπάθεια. Είναι από τους συχνότερους τραυματισμούς του γόνατος και χαρακτηρίζεται από μαλάκυνση και ρωγμές του αρθρικού υαλώδους χόνδρου της επιγονατίδας. Ουσιαστικά πρόκειται για αλλοιώσεις των αρθρικών επιφανειών της επιγονατίδας ή/και της μηριαίας τροχιλίας λόγω  τριβής ανάμεσα στην επιγονατίδα και το μηριαίο οστό.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: πόνος κυκλικά στην περιοχή του γόνατος και κυρίως στο κάτω ημικύκλιο του γόνατος. Ο πόνος μπορεί να επιδεινωθεί με τα χρόνια και συνήθως γίνεται χειρότερος όταν η προπόνηση περιέχει τρέξιμο σε ανηφόρες-κατηφόρες.

ΑΙΤΙΑ: ανατομικοί λόγοι όπως βλαισογωνία, πλατυποδία, υψηλή επιγονατίδα και υπερευλιγισία των αρθρώσεων. Ο αδύναμος τετρακέφαλος είναι και αυτός ένας παράγοντας που επηρεάζει στην δημιουργία του συγκεκριμένου τραυματισμού, όπως και οι μυικές ανωμαλίες ανάμεσα στους ανταγωνιστές μύες( οπίσθιους μηριαίους – τετρακέφαλος).

ΑΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: ξεκούραση από το τρέξιμο για μερικές μέρες, χρήση πάγου 2 – 3 φορές την ημέρα, αντιφλεγμονώδη αγωγή σε συνεννόηση με τον γιατρό. Εάν ο πόνος αρχίσει και υποχωρεί τότε μπορούν να προστεθούν ορισμένες ασκήσεις μυικής ενδυνάμωσης για τους οπίσθιους μηριαίους και τον τετρακέφαλο. Μία χαρακτηριστική άσκηση είναι η εξής: σε ένα σκαλοπατάκι μικρού ύψους, το πολύ 20 εκατοστά, ανεβάζουμε το τραυματισμένο πόδι επάνω και το άλλο το αφήνουμε να κρέμεται. Κρατάμε σφικτό τον τετρακέφαλο και τον δικέφαλο μηριαίο, και στην συνέχεια ανεβοκατεβάζουμε αργά το το πόδι που κρέμεται στον αέρα. Ξεκινάμε με 15 επαναλήψεις και 3 σετ και σταδιακά με τον καιρό αυξάνουμε τον αριθμό.

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ: εάν δεν έχει περάσει μετά από ένα διάστημα 20 ημερών, καλό είναι να επισκεφτούμε τον φυσικοθεραπευτή μας για κάποια θεραπεία και περισσότερες συμβουλές. Η τελευταία λύση είναι ο γιατρός, ο οποίος μπορεί να προτείνει κάποια επέμβαση σε περίπτωση που δεν υπάρχει άλλη λύση.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: η κολύμβηση είναι η καταλληλότερη άσκηση στην περίοδο του τραυματισμού. Βοηθάει και στην υγεία γενικώς άλλα και στον συγκεκριμένο τραυματισμό, μέσω της ενδυνάμωσης.

ΠΡΟΛΗΨΗ: η συχνή ενδυνάμωση τετρακέφαλου και οπίσθιων μηριαίων είναι σημαντική. Όπως και η κατασκευή κατάλληλων πάτων για τα παπούτσια μας, διορθώνοντας έτσι την ανισοσκελία και άλλες ποδικές ανωμαλίες.

4) Πελματιαία απονευρωσίτιδα

Σε ένα άσχημο σημείο για τους αθλητές, καθώς τους απαγορεύει να ασχοληθούν με αρκετές  δραστηριότητες. Φλεγμονή της πελματιαίας απονεύρωσης, η οποία ξεκινάει από τη πτέρνα, περνάει από την καμάρα και καταφύεται στην βάση των μικρών τεσσάρων δακτύλων.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: πόνος στην βάση την πτέρνας, πολλοί ασθενείς το περιγράφουν σαν να έχουν μία μόνιμη πέτρα στην πτέρνα. Συνήθως τις πρωινές ώρες, κατευθείαν με το που σηκωθεί ο ασθενής από το κρεβάτι ο πόνος είναι πιο έντονος.

ΑΙΤΙΑ: ανώμαλο έδαφος προπόνησης και λάθος παπούτσια. Γενικώς είναι τραυματισμός υπέρχρησης, οπότε το πολύ χιλιόμετρο μπορεί να δημιουργήσει αυτόν τον τραυματισμό. Αθλητές με τενοντίτιδα στον αχίλλειο, υψηλή ποδική καμάρα και πλατυποδία είναι ομάδες υψηλού κινδύνου για τον συγκεκριμένο τραυματισμό.

ΑΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: ανάπαυση για μερικές μέρες από το τρέξιμο. Σημαντικό πολύ είναι η διάταση της πελματιαίας απονεύρωσης, καθώς και η μάλαξη περιφερειακά και  στο σημείο του πόνου, όπου μπορεί να γίνει με ένα μπαλάκι του πινγκ πονγκ. Συχνή χρήση πάγου.

ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ: εάν ο τραυματισμός δεν ανταποκρίνεται στην αυτοθεραπεία, τότε χρειαζόμαστε περαιτέρω θεραπεία. Τα φυσικά μέσα όπως ο υπέρηχος το δινόλουτρο και ένα καλύτερο μασάζ θα βοηθήσουν περισσότερο. Η κατασκευή πάτων για τα αθλητικά παπούτσια θα βοηθήσει στον μέγιστο βαθμό. Η τελευταία επιλογή μας θα είναι ο ορθοπεδικός γιατρός ο οποίος είναι πιθανόν να προτείνει μία επέμβαση στην οποία προσπαθεί να αποσπάσει την περιτονία από την είσοδο της στη πτέρνα. Η επέμβαση αυτή έχει ένα 80% επιτυχίας και μετά από χρόνια είναι πιθανό να δημιουργήσει προβλήματα.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ: συστήνεται η κολύμβηση και το ποδήλατο

ΠΡΟΛΗΨΗ: συχνές διατάσεις στην περιοχή, προληπτικό μασάζ, επιλογή σωστών παπουτσιών και κατάλληλο έδαφος προπόνησης.

Σύνταξη και επιμέλεια:  Ψαρογιάννης Αναστάσιος, πτυχιούχος φυσικοθεραπείας- www.physiopsarogiannis.gr για το runnersclub.gr