Αξιολόγηση της κίνησης σε δρομείς με το σύστημα FMS
Το ενημερωτικό σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στις 13/01/2018 στο γραφείο του Σ.Δ.Υ.Θ αναφερόταν στην αξιολόγηση των επτά βασικών κινητικών προτύπων που δημιουργούν ασυμμετρίες επηρεάζοντας την κίνηση και ενεργειακά ελλείμματα κατά τη διάρκεια ενός μαραθωνίου.
Τα επτά κινητικά πρότυπα και οι επιπτώσεις που προκαλούνται, είναι:
1. Deep Squat
Το βαθύ κάθισμα είναι μέρος πολλών λειτουργικών κινήσεων. Καταδεικνύει πλήρη συντονισμένη κινητικότητα των άκρων και τη σταθερότητα του πυρήνα με τα ισχία και τους ώμους που λειτουργούν στις συμμετρικές θέσεις. Παρόλο που το βαθύ κάθισμα δεν απαιτείται συχνά στη σύγχρονη καθημερινή ζωή, γενικές κινήσεις άσκησης και αθλητισμού απαιτούν ακόμα βασικά συστατικά βαθύ καθίσματος.
Η κινητικότητα των άκρων, ο έλεγχος στάσης, και η σταθερότητα της περιοχής της πυέλου και του πυρήνα αντιπροσωπεύονται στο κινητικό πρότυπο του βαθύ καθίσματος. Το βαθύ κάθισμα είναι μια κίνηση που απαιτεί καλό νευρομυῖκό έλεγχο από όλους τους μυς του σώματος για τη σωστή εκτέλεση του. Το χρησιμοποιούμε για να εξετάσουμε αμφίπλευρη, συμμετρική, λειτουργική κινητικότητα και σταθερότητα στις αρθρώσεις των ισχίων, γονάτων και της ποδοκνημικής.
Το κράτημα του ξύλινου στύλου πάνω από το κεφάλι απαιτεί αμφίπλευρη, συμμετρική κινητικότητα και σταθερότητα στους ώμους, στις ωμοπλάτες και τη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, ενώ η λεκάνη και ο πυρήνας απαιτούν σταθεροποίηση και καλό κινητικό έλεγχο καθ’ όλη την κίνηση για την επιτυχή ολοκλήρωσή της.
Επιπτώσεις
· Η περιορισμένη κινητικότητα του κορμού μπορεί να αποδοθεί σε μειωμένη κινητικότητα της γληνοβραχιὸνιας άρθρωσης ή της θωρακικής μοίρας, ή και στις δύο.
· Η περιορισμένη κινητικότητα στα κάτω άκρα, περιλαμβάνοντας την μειωμένη ραχιαία κάμψη κλειστής κινητικής αλυσίδας της ποδοκνημικής ή την μειωμένη κάμψη των γονάτων και των ισχίων, μπορεί να προκαλέσει μειωμένη απόδοση κατά τη δοκιμασία.
· Κακή απόδοση μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη σταθεροποίησης και κινητικού ελέγχου.
2.Hurdle Step
Το κινητικό πρότυπο hurdle step είναι ένα αναπόσπαστο τμήμα της κίνησης και της επιτάχυνσης.
Η υπερβολική κίνηση του άνω σώματος κατά τη διάρκεια βασικής βάδισης αντιμετωπίζεται ως αρνητική εξισορρόπηση και δεν υπάρχει όταν είναι διαθέσιμη η κατάλληλη και λειτουργική κινητικότητα, σταθερότητα, στάση και ισορροπία. Το βήμα μετ’ εμποδίου δοκιμάζει την αμφίπλευρη κινητικότητα και σταθερότητα των ισχίων, των γονάτων και των αστραγάλων. Η αξιολόγηση προκαλεί επίσης τη σταθερότητα και τον έλεγχο της λεκάνης και του πυρήνα δεδομένου ότι προσφέρει μια ευκαιρία για παρατήρηση της λειτουργικής συμμετρίας.
Επιπτώσεις
· Τα προβλήματα μπορούν να οφείλονται στη φτωχή σταθερότητα του ποδιού στήριξης ή στη φτωχή κινητικότητα του ποδιού που εκτελεί το βήμα.
· Είναι βασικό να θυμάστε ότι δεν εξετάζεται καμία συγκεκριμένη περιοχή. Η επιβολή της μέγιστης κάμψης ισχίων του ενός ποδιού, διατηρώντας έκταση ισχίου στο αντίθετο πόδι απαιτεί τη αμφίπλευρη, μη συμμετρική κινητικότητα ισχίων και δυναμική σταθερότητα.
3. Inline Lunge
Το πρότυπο inline lunge αποτελεί βασικό μέρος της επιβράδυνσης και της αλλαγής κατεύθυνσης σε πολλές ασκήσεις, καθημερινές δραστηριότητες και αθλήματα. Αν και η αξιολόγηση της προβολής απαιτεί περισσότερη κινητικότητα και έλεγχο από πολλές δραστηριότητες, παρέχει μια γρήγορη αξιολόγηση αριστερής και δεξιάς, μονομερής λειτουργικότητας στο βασικό πρότυπο κίνησης της προβολής. Η αξιολόγηση είναι φτιαγμένη έτσι ώστε το σώμα να τοποθετείτε σε μια θέση που να προσομοιώνει την επιβάρυνση που δημιουργείται κατά τη διάρκεια επιβράδυνσης, περιστροφικών κινήσεων, και πλάγιων μετατοπίσεων.
Η αξιολόγηση της προβολής τοποθετεί τα κάτω άκρα σε μια ασυμμετρική θέση, ενώ τα άνω άκρα είναι σε ένα αντίστοιχα αμοιβαίο κινητικό πρότυπο. Αυτό αντικατοπτρίζει τη φυσική αντιστάθμιση που δημιουργούν τα άνω και κάτω άκρα, καθώς η προβολή απαιτεί σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης. Αυτή η δοκιμή απαιτεί επίσης κινητικότητα και σταθερότητα στα ισχίου τα γόνατα, και την κνήμη, ενώ ταυτόχρονα απαιτεί ευλυγισία πολυαρθρικών μυών όπως ο πλατύς ραχιαίος και ο ορθός μηριαίος.
Η πραγματική προβολή απαιτεί βηματισμό και κάθοδο. Η αξιολόγηση της προβολής παρέχει μόνο την παρατήρηση της καθόδου και της επιστροφής – το βήμα θα παρουσίαζε πάρα πολλές μεταβλητές και ασυνέπειες για μια απλή αξιολόγηση κίνησης. Η στενή βάση και η αντίθετη θέση ώμων παρέχουν αρκετές ευκαιρίες για να παρατηρηθούν τα προβλήματα κινητικότητας και σταθερότητας στο κινητικό πρότυπο της προβολής.
Επιπτώσεις
Ποδοκνημική, γόνατο, και κινητικότητα ισχίου ίσως είναι ανεπαρκή για το μπροστινό ή το πίσω πόδι.
· Η δυναμική αστάθεια μπορεί να μην είναι επαρκής για την ολοκλήρωση της κίνησης.
· Μπορεί να υπάρχουν περιορισμοί στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, παρεμποδίζοντας τον ασκούμενο-ασθενή να αποδώσει καλά στη δοκιμασία.
4. Shoulder Mobility
Η αξιολόγηση της κινητικότητας ώμων εξετάζει το φυσικό συμπληρωματικό ρυθμό “της ωμικής-θωρακικής περιοχής της θωρακικής σπονδυλικής στήλης και της θωρακικής κοιλότητα κατά τη διάρκεια αντίστροφων κινήσεων των ώμων. Αν και δεν συναντάμε σε κοινές δραστηριότητες το εύρος της αντίστροφης κίνησης που απαιτείται στην παρούσα αξιολόγηση, η αξιολόγηση εξετάζει το εύρος του ενεργού ελέγχου του κάθε άκρου, αφήνοντας λίγα περιθώρια για αντισταθμιστικές κινήσεις. Η αφαίρεση δυνατότητας αντισταθμιστικών κινήσεων παρέχει μια σαφή εικόνα κινητικής ικανότητας.
Επιπτώσεις
· Η σταθερότητα της ωμοπλάτης εξαρτάται από την κινητικότητα του θώρακα. Αυτός θα πρέπει να είναι ο πρωταρχικός στόχος.
· Υπερβολική ανάπτυξη και βράχυνση των μυών του ελάσσονος θωρακικού, πλατύ ραχιαίου και ορθού κοιλιακού μπορούν να προκαλέσουν μεταβολές στάσεις όπως μπροστινή κλίση καμπυλότητα των ώμων. Αυτό το ορθοσωμικό πρόβλημα περιορίζει την κινητικότητα της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης και της ωμοπλάτης.
· Ίσως να υπάρχει δυσλειτουργία ωμοπλάτης-θώρακα προκαλώντας μειωμένη γληνοβραχιόνια κινητικότητα ως συνέπεια της ανεπαρκούς κινητικότητας ή σταθερότητας ωμοπλάτης-θώρακα.
· Η δοκιμασία απαιτεί μια ασύμμετρη κίνηση επειδή τα χέρια κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις. Η δοκιμασία επίσης απαιτεί και τα δύο χέρια να φτάνουν ταυτόχρονα, σε συνδυασμό με έλεγχο της στάσης και σταθερότητα του πυρήνα.
5. Active straight – Leg raise
Το σύμπλεγμα μέγα γλουτιαίου/λογονοκνημιαίας ταινίας και των δικέφαλων μηριαίων είναι οι δομές που πιθανόν να οδηγήσουν σε περιορισμό της κάμψης. Οι περιορισμοί της έκτασης συχνά φαίνονται στον λαγονοψοϋτη και σε άλλους μυς της πρόσθιας επιφάνειας της λεκάνης. Αυτό το πρότυπο απαιτεί την ικανότητα να διαχωρίσει τα κάτω άκρα διατηρώντας ταυτόχρονα σταθερότητα στην λεκάνη και τον πυρήνα. Η κίνηση επίσης απαιτεί την ενεργό ελαστικότητα του δικέφαλου μηριαίου και γαστροκνημίου-υποκνημίδιου διατηρώντας ταυτόχρονα σταθερή τη λεκάνη και ενεργητική έκταση του αντίθετου ποδιού.
Επιπτώσεις
Ο έλεγχος της πυὲλου μπορεί να μην επαρκεί για την εκτὲλεση του προτύπου
Ο ασκούμενος-ασθενής μπορεί να έχει ανεπαρκή κινητικότητα του αντίθετου ισχίου που απορρέει από την δυσκαμψία που συνδέεται με την περιορισμένη έκταση του ισχίου
Ο ασκούμενος-ασθενής μπορεί να έχει μειωμένη λειτουργική ελαστικότητα του δικέφαλου μηριαίου στο κινούμενο άκρο.
Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων θα εκτεθεί αν ο ασκούμενος-ασθενής έχει σχετικά ασύμμετρη κινητικότητα του ισχίου. Το μη κινούμενο άκρο είναι σε λειτουργία κατά το βέλτιστο πρότυπο. Όταν το πρότυπο είναι σωστό, το μη κινούμενο άκρο παρουσιάζει σταθερότητα (αυτόματο έργο), ενώ το κινούμενο μέλος παρουσιάζει κινητικότητα (εκούσιο έργο).
6. Trunk Stability Push Up
Η κίνηση Trunk stability Push Up είναι μια παραλλαγή των κοινών πιέσεων στο έδαφος όπου εκτελείται για μια μόνο επανάληψη.
Χρησιμοποιείται ως βασική αξιολόγηση της ανακλαστικής σταθεροποίησης του πυρήνα και δεν είναι μια δοκιμή ή ένα μέτρο δύναμης του άνω σώματος. Ο στόχος είναι να αρχίσει η κίνηση με τα άνω άκρα από τη θέση εκτέλεσης πιέσεων στο έδαφος διατηρώντας σταθερή τη σπονδυλική στήλη και τα ισχία.
Η έκταση και η περιστροφή είναι δυο από τις πιο κοινές αντισταθμιστικές κινήσεις. Αυτές οι αντισταθμιστικές κινήσεις δείχνουν ότι οι πρωταγωνιστές μύες ενεργοποιούνται πριν τους σταθεροποιητές.
Το κινητικό πρότυπο Push-up εξετάζει τη δυνατότητα σταθεροποίησης της σπονδυλική στήλης στο οβελιαίο επίπεδο κατά τη διάρκεια κλειστής κινητικής αλυσίδας, συμμετρικής πίεσης στο άνω σώμα.
Επιπτώσεις
Η μειωμένη επίδοση σε αυτή τη δοκιμασία μπορεί να οφείλεται στο μειωμένο αντανακλαστικό σταθεροποίησης του πυρήνα.
· Η μειωμένη δύναμη στο άνω μέρος του σώματος, η σταθερότητα της ωμοπλάτης ή και τα δυο, μπορεί επίσης να αποτελούν αίτιο της μειωμένης επίδοσης στη δοκιμασία.
· Η περιορισμένη κινητικότητα του ισχίου και της θωρακικής μοίρας μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα του εξεταζόμενου να πετύχει τη βέλτιστη αρχική θέση, περιορίζοντας την επίδοση κατά τη δοκιμασία.
7. Rotary Stability
Το πρότυπο Rotary Stability εξετάζει σταθερότητα στη λεκάνη, τον πυρήνα και την ωμική ζώνη σε πολλαπλά επίπεδα κατά τη διάρκεια μιας κίνησης που συνδυάζει τα άνω και κάτω άκρα. Η κίνηση είναι σύνθετη και απαιτεί κατάλληλη νευρομυϊκή συναρμογή και μεταφορά ενέργειας μέσω του κορμού. Έχει τις ρίζες του στο κινητικό πρότυπο του ερπυσμού που ακολουθεί το μπουσούλισμα στην αναπτυξιακή μας ακολουθία.
Η δοκιμή έχει δύο σημαντικές επιπτώσεις. Καταδεικνύει την ανακλαστική σταθεροποίηση και το σωματικό βάρος που μετατοπίζεται στο εγκάρσιο επίπεδο και αντιπροσωπεύει τις προσπάθειες συντονισμού της κινητικότητας και της σταθεροποίησης που παρατηρούνται στα θεμελιώδη πρότυπα κίνησης αναρρίχησης.
Επιπτώσεις
Η μειωμένη επίδοση κατά τη δοκιμασία μπορεί να οφείλεται στην ανεπαρκή αντανακλαστική σταθεροποίηση του κορμού και του πυρήνα.
· Η μειωμένη σταθερότητα της ωμοπλάτης και του ισχίου μπορεί επίσης να προκαλέσουν μειωμένη απόδοση.
· Περιορισμένη κινητικότητα του γονάτου, ισχίου της σπονδυλικής στήλης και του ώμου μπορεί να μειώσουν την ικανότητα να εκτελεσθεί ολόκληρο το κινητικό πρότυπο, οδηγώντας σε χαμηλή βαθμολογία κατά τη δοκιμασία.
MSc Θάνος Μεγγρέλης
